De Kruisen van het Biesenveld

Er werd verteld over de tijd dat de ridders af en aanreden op Alden Biesen, dat de Hoeseltse pachters er, met de muts in de hand en de kin op de borst, hun pacht gingen betalen. Het Biesenveld was het schouwtoneel en de inspiratiebron van bloedige veldslagen en van verbeten vechtpartijen tussen die van ’t kasteel en Hoeseltse pachters ...

De huidige Pasbrugstraat, de bijna rechte weg tussen Alden Biesen en de spoorweg in Hoeselt, is pas aangelegd op het einde van de 19de eeuw. Daarvóór vertrok vanaf Alden Biesen een rechte dreef in de richting Hoeselt (NWW). Een paar honderd meter verder hield deze dreef op en draaide de weg schuin links het Biesenveld in, richting W’olstr’ot. De weg passeerde de Hondshoek (Jeugdkapel) aan de rechterkant, en liep dan doorheen de W'olstr'ot tot aan de huidige Kiezelstraat. Hetgeen men nu de Kiezelstraat heet, was indertijd den Passe, die aan de Pasbrugge over de Demer ging en zo verder naar Hoeselt liep.



Langs deze weg speelde zich, héél lang geleden, zo vertelde de volksmond, een bloedig treffen af tussen het knechtenvolk van Alden Biesen en de Hoeselaren.


De Hoeselaren hadden in de nabijheid van het kasteel de knechten van Alden Biesen overvallen en rake klappen uitgedeeld. Onder de knechten waren er verschillende doden gevallen. Een aantal van hen kon echter nog ontsnappen naar Alden Biesen. Een zevental anderen poogde te vluchten in de richting van Hoeselt. Zes van hen konden bij de lurven gevat worden in het Biesenveld, op de weg naar Hoeselt. Zij werden met dorsvlegels en rieken afgemaakt. Een zevende, zwaar gewond, wist te ontkomen en vluchtte verder naar de W'olstr'ot. Lang kon hij echter niet aan de handen van de Hoeseltse furie ontsnappen. Aan het begin van de W'olstr'ot, aan de Hondshoek, hadden ze ook hem te pakken ...

Daar waar de dienaren van de Duitse Orde het leven lieten werden stenen veldkruisen opgericht. Tot in de zestiger jaren van de vorige eeuw is er nog een kruis blijven staan in het Biesenveld waarop de naam Jan Buckings uitgebeiteld stond en het jaartal 1561.


Vergroot

Als we de Ferrariskaart van rond 1775 erbij nemen dan zien we, langs het traject van de oude baan van Alden Biesen naar Hoeselt, opvallend veel veldkruisen afgebeeld. Een eerste kruis bevindt aan het einde van de NWW-dreef, links aan het begin van het Biesenveld. Even verder (onder de C van Housselt Molen Brock) staan nog twee kruisen aan de rechterkant van de weg. Wat verder, in de afgang naar de W'olstr'ot (voor de B), zien we nog een kruis, links in de gracht. En tenslotte, wat verder op de Hondshoek (boven de E) staat nog een vijfde kruis.




Van al deze kruisen is er maar één getuige overgebleven. In 1938, bij de bouw van de Jeugdkapel, werd het kruis, dat even verder richting Alden Biesen in de gracht stond, uitgegraven en ingemetseld in de achterzijde van de kapel. De eerste strofe van het gedicht van kapelaan Vliegen dat er in uitgebeiteld werd, wijst nog terug naar zijn oorsprong:



Een kruis of een groep kruisen in het landschap, was al voldoende voor onze voorouders om er een zoâg rond te vertellen ... Vaak hadden dergelijke verhalen wel ergens een bodempje van historische waarheid ... voor de rest: een ganse emmer vol fantasie!