|
|
|
Hoeselt Vrugger | Contact | Zoeken |
- Ach zo zat dat
- èn 't plat gëzaat
- Kiekjes gekeken
- In 't landschap
- In steen, hout en goud
- Uit de volksmond
- Voorvaderen
- Te hooi en te gras
- Links
- Zoeken
- Volledig archief
Ach zo zat dat
Anno 1654 - Terreur in Schalkhoven
In 1654 schreef pastoor Dickbeens een pro memoria in het Armenregister van Schalkhoven. Hiermee wou hij de zes of zeven gezinnen gedenken die have en goed verloren hadden door de terreur van de Lorreinse troepen.
Anno 1654 den ersten februarij sen dij Laurene bennen Hosselt, Bilssen comen ende hebbent al preijs gemachdt wat seij hebben gevonden als minssen ende besten gevanghen
ende geransonert. scuren uut gedorsen tot hunnen profeijt.
Ende seijn vandar getrock den 4 martij eodem anno. naeden malle als seij allen quat hadden gedan dat seij costen gedan bennen Hosselt, Bilsen ende om liggende dorppen.
Tot Schalchoven hebben seij sesse oft seven huijsen afgebrant.
actum ut supra. attestatur que scripsit. D. Joannes Dicbenius pastor in Schalchoven
Anno 1654, de eerste februari, zijn de Lorreinen binnengevallen in Hoeselt en Bilzen. Ze hebben alles bemachtigd wat er te vinden was, zowel mensen als dieren gevangen genomen en ge-rantsoeneerd (voedsel opgeëist of gestolen), schuren uitgedorsen tot hun profijt.
Vandaar zijn ze vertrokken op 4 maart van hetzelfde jaar nadat ze alle mogelijk kwaad hadden begaan dat zij maar konden begaan in Hoeselt, Bilzen en de omliggende dorpen.
In Schalkhoven hebben ze zes of zeven huizen afgebrand.
Bestatigd en geschreven door Heer Joannes Dickbeens, pastoor in Schalkhoven
De tachtigjarige oorlog, begonnen in 1568, eindigde in 1648 met de Vrede van Westfalen.
De hertog van Lotharingen of Lorreinen, die in Spaanse dienst had gestreden en niet kreeg waarop hij recht meende te hebben, bleef in onze streken al plunderend, brandstichtend en terreur zaaiend rondtrekken tot hij in 1654 door de landvoogd van de Zuidelijke Nederlanden werd gevangen genomen.
In de ogen van de bevolking was deze terreur oorlog. De pastoor gebruikte in de jaren 1650, in verband met de brandstichtingen en anderen ongemakken, meermaals de uitdrukking in tempore belli (in oorlogstijden). En dat sloeg niet alleen op de gebeurtenissen van 1654. Ook in januari 1653 was het kreijs volck door Schalkhoven getrokken en had daar o.a. het huijs met der scuren van Jan Lemmens afgebrand.
In 1654-1655 ontvingen in Schalkhoven 18 gezinshoofden in min of meerdere mate steun van den Armen. Men mag aannemen dat hierbij wellicht meer dan de helft van de bevolking betrokken was!
ende geransonert. scuren uut gedorsen tot hunnen profeijt.
Ende seijn vandar getrock den 4 martij eodem anno. naeden malle als seij allen quat hadden gedan dat seij costen gedan bennen Hosselt, Bilsen ende om liggende dorppen.
Tot Schalchoven hebben seij sesse oft seven huijsen afgebrant.
actum ut supra. attestatur que scripsit. D. Joannes Dicbenius pastor in Schalchoven
Anno 1654, de eerste februari, zijn de Lorreinen binnengevallen in Hoeselt en Bilzen. Ze hebben alles bemachtigd wat er te vinden was, zowel mensen als dieren gevangen genomen en ge-rantsoeneerd (voedsel opgeëist of gestolen), schuren uitgedorsen tot hun profijt.
Vandaar zijn ze vertrokken op 4 maart van hetzelfde jaar nadat ze alle mogelijk kwaad hadden begaan dat zij maar konden begaan in Hoeselt, Bilzen en de omliggende dorpen.
In Schalkhoven hebben ze zes of zeven huizen afgebrand.
Bestatigd en geschreven door Heer Joannes Dickbeens, pastoor in Schalkhoven
De tachtigjarige oorlog, begonnen in 1568, eindigde in 1648 met de Vrede van Westfalen.
De hertog van Lotharingen of Lorreinen, die in Spaanse dienst had gestreden en niet kreeg waarop hij recht meende te hebben, bleef in onze streken al plunderend, brandstichtend en terreur zaaiend rondtrekken tot hij in 1654 door de landvoogd van de Zuidelijke Nederlanden werd gevangen genomen.
In de ogen van de bevolking was deze terreur oorlog. De pastoor gebruikte in de jaren 1650, in verband met de brandstichtingen en anderen ongemakken, meermaals de uitdrukking in tempore belli (in oorlogstijden). En dat sloeg niet alleen op de gebeurtenissen van 1654. Ook in januari 1653 was het kreijs volck door Schalkhoven getrokken en had daar o.a. het huijs met der scuren van Jan Lemmens afgebrand.
In 1654-1655 ontvingen in Schalkhoven 18 gezinshoofden in min of meerdere mate steun van den Armen. Men mag aannemen dat hierbij wellicht meer dan de helft van de bevolking betrokken was!
Heeft u aanvullende informatie, vragen of opmerkingen?
Mail gerust naar reacties@hoeseltvrugger.be