De Franse overheid in doekjes gedaan...

De Franse Revolutie had de maatschappij in haar wortels zelf aangetast. Vooral de Kerk, één van de sterkste symbolen van het Ancien Régime, had het zwaar te verduren gekregen. Kerken waren gesloten, sommige geprivatiseerd. Het ritme van het leven werd niet meer bepaald door het klokkengelui uit de kerktoren. Een kalender van alle heiligen en bijna even zoveel kerkelijke feestdagen waren afgeschaft. Gedaan met vigilies, vastendagen en zelfs met de traditionele zeven weekdagen, want God rustte niet meer op de zevende dag. Een week telde voortaan 10 dagen en de namen van de maanden vertelden u of het weer er dan mistig, regenachtig, dan wel winderig of bevroren bijlag... De priesters werden vervolgd of door de eed van haat aan het nieuwe regime gebonden.

De staatsgreep van 18 brumaire VIII (9 november 1799), die Napoleon Bonaparte aan het roer bracht, leek in den beginne op die strakke koers verder te willen varen. Maar de eeuwenoude gebruiken, tradities en overtuigingen, die verbonden waren aan het christelijk geloof konden niet zomaar in een pennentrek door de revolutionairen teniet gedaan worden. Alhoewel... een meerderheid van de bevolking was er niet treurig om dat aan de alles dominerende macht van de Kerk, met de daaraan verbonden excessen en misbruiken, een einde was gesteld. Hun geloof daarom afzweren was echter een andere zaak…

Paus en keizer raakten er stilaan van overtuigd dat het voor ieder beter zou zijn om een eerbaar compromis te sluiten over de verdere rol van de staat en van de kerk in de nieuwe postrevolutionaire samenleving. Dit resulteerde uiteindelijk in het Concordaat tussen keizer Napoleon en paus Pius VII op 18 germinal X (8 april 1802).

Het kerkelijk leven kon stilaan opnieuw op gang komen, zij het echter op een gans andere manier.

Waarom de kerkdeur niet op slot mocht...

Trouwen!
Het heeft eeuwenlang geduurd eer de Kerk het huwelijk tot sacrament heeft verheven - of het althans als dusdanig heeft erkend.
In feite is er pas in de 12de eeuw sprake van het huwelijk als sacrament - een opvatting die tot in de 16de eeuw een discussiepunt bleef.

Natuurlijk had de Kerk al van in den beginne haar eigen visie op deze ingrijpende gebeurtenis. En had ze ook haar eigen regels en wetten.

Tot in de vierde eeuw bleef het huwelijk een privé-aangelegenheid en werd er getrouwd volgens de plaatselijke - en dus oeroude - gebruiken. Op vele plaatsen gewoon "aan huis".
In de vierde eeuw maakte Constantijn de Grote van het christendom de staatsgodsdienst... en we werden allemaal, willen of niet, lid van die éne grote gemeenschap: de ecclesia of Kerk.
De komst van het christendom, op de ene plek wat later dan op de andere, haalde het huwelijk uit de privé-sfeer. Trouwen werd een openbare aangelegenheid: er moest nu getrouwd worden 'clara luce, in facie ecclesiae' of bij volle licht, ten aanschijn van de hele kerkgemeenschap.